Επειδή ο καρκίνος του πνεύμονα σχετίζεται με το κάπνισμα, οι ασθενείς μπορεί να αισθάνονται ότι δεν θα λάβουν μεγάλη υποστήριξη ή βοήθεια επειδή μπορεί να νομίζουν πως οι άλλοι θα πιστεύουν ότι η συμπεριφορά τους προκάλεσε την ασθένεια. Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι καπνιστές δεν αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα, ούτε όλοι οι άνθρωποι με διάγνωση καρκίνου του πνεύμονα σημαίνει πως καπνίζουν. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι μια ασθένεια που μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε. Στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι άνθρωποι που πάσχουν από καρκίνο του πνεύμονα σήμερα έχουν σταματήσει να καπνίζουν χρόνια νωρίτερα ή ποτέ δεν κάπνιζαν.

Σχετικά με τους πνεύμονες

Όταν ένα άτομο εισπνέει, οι πνεύμονες απορροφούν οξυγόνο από τον αέρα και διοχετεύουν το οξυγόνο στην κυκλοφορία του αίματος για να τροφοδοτηθούν με οξυγόνο τα υπόλοιπα όργανα του σώματος. Καθώς τα κύτταρα του σώματος χρησιμοποιούν οξυγόνο, απελευθερώνουν διοξείδιο του άνθρακα. Η κυκλοφορία του αίματος μεταφέρει το διοξείδιο του άνθρακα πίσω στους πνεύμονες και το διοξείδιο του άνθρακα εγκαταλείπει το σώμα όταν εκπνεύσει ένα άτομο. Οι πνεύμονες περιέχουν πολλούς διαφορετικούς τύπους κυττάρων. Τα περισσότερα κύτταρα στον πνεύμονα είναι επιθηλιακά κύτταρα. Τα επιθηλιακά κύτταρα επενδύουν τους αεραγωγούς και δημιουργούν βλέννα, η οποία λιπαίνει και προστατεύει τον πνεύμονα. Ο πνεύμονας περιέχει επίσης νευρικά κύτταρα, κύτταρα που παράγουν ορμόνες, κύτταρα αίματος και δομικά ή υποστηρικτικά κύτταρα.

Σχετικά με τον μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα

Υπάρχουν δύο βασικές ταξινομήσεις του καρκίνου του πνεύμονα: μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα και μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC). Αυτοί οι δύο τύποι αντιμετωπίζονται διαφορετικά.

Ο μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα-NSCLC) αρχίζει όταν τα υγιή κύτταρα στον πνεύμονα αλλάζουν και εξέρχονται από τον έλεγχο, πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, σχηματίζοντας μάζα που ονομάζεται όγκος, βλάβη ή οζίδιο. Ένας όγκος του πνεύμονα μπορεί να ξεκινήσει οπουδήποτε στον πνεύμονα. Ένας όγκος μπορεί να είναι καρκινικός ή καλοήθης. Μόλις αναπτυχθεί ένας καρκινικός όγκος του πνεύμονα, μπορεί να απελευθερώσει καρκινικά κύτταρα. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να μεταφερθούν στο αίμα ή στην λέμφο, που περιβάλλει τον πνευμονικό ιστό. Η λέμφος ρέει μέσω σωληναρίων που λέγονται λεμφικά αγγεία που αποστραγγίζονται σε σταθμούς συλλογής που ονομάζονται λεμφαδένες. Οι λεμφαδένες είναι τα μικροσκοπικά όργανα σχήματος φασολιού που βοηθούν στην καταπολέμηση των λοιμώξεων. Βρίσκονται στους πνεύμονες, στο κέντρο του στήθους, αλλά και αλλού στο σώμα. Η φυσική ροή της λέμφου από τους πνεύμονες είναι προς το κέντρο του στήθους, γεγονός που εξηγεί γιατί ο καρκίνος του πνεύμονα εξαπλώνεται συχνά εκεί πρώτα (μεσοθωράκιο). Όταν ένα καρκινικό κύτταρο μετακινείται σε ένα λεμφαδένα ή σε ένα μακρινό τμήμα του σώματος μέσω της κυκλοφορίας του αίματος,  αυτό ονομάζεται μετάσταση.

Τύποι μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (NSCLC)

Το NSCLC αρχίζει από τα επιθηλιακά κύτταρα και περιγράφεται με βάση τον τύπο του επιθηλιακού κυττάρου όπου ξεκινά ο καρκίνος:

Το αδενοκαρκίνωμα ξεκινά σε κύτταρα που παράγουν βλέννα.

Το καρκίνωμα από πλακώδη κύτταρα (πλακώδες καρκίνωμα) αρχίζει απο τα κύτταρα που επενδύουν τους αεραγωγούς.

Το καρκίνωμα απο μεγάλα κύτταρα αρχίζει απο κάποιον από τους δύο τύπους κυττάρων που περιγράφηκαν παραπάνω.

Είναι σημαντικό για τους κλινικούς γιατρούς να μπορέσει να κάνει διάκριση ο παθολογοανατόμος μεταξύ του καρκίνου του πνεύμονα που αρχίζει από τα πλακώδη κύτταρα και του καρκίνου του πνεύμονα που αρχίζει από τα άλλα κύτταρα (κύτταρα των αδένων). Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται από τον κλινικό γιατρό σας για τον καθορισμό των επιλογών θεραπείας.

Οι ακόλουθοι παράγοντες μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα (NSCLC):

Καπνός και κάπνισμα.

Ο καπνός καταστρέφει τα κύτταρα στους πνεύμονες, προκαλώντας μη φυσιολογική ανάπτυξη των κυττάρων. Ο κίνδυνος του καπνίσματος να οδηγήσει σε καρκίνο είναι υψηλότερος για τους ανθρώπους που καπνίζουν βαριά και/ή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η τακτική έκθεση ενός ατόμου στον καπνό από τα τσιγάρα, ή τα πούρα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα, ακόμη και αν το άτομο αυτό δεν καπνίζει. Αυτό ονομάζεται περιβαλλοντικό ή “παθητικό” κάπνισμα.

Το κάπνισμα της μαριχουάνας και η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα, αλλά ο πραγματικός κίνδυνος είναι άγνωστος.

Αμίαντος.

Αυτοί είναι οι τρίχρωμοι κρύσταλλοι που βρίσκονται σε πολλούς τύπους πετρωμάτων και χρησιμοποιούνται συχνά ως πυρίμαχη μόνωση σε κτίρια. Όταν οι ίνες αμιάντου εισπνέονται, μπορούν να ερεθίσουν τους πνεύμονες. Πολλές μελέτες δείχνουν ότι ο συνδυασμός του καπνίσματος και της έκθεσης στον αμίαντο είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος. Οι άνθρωποι που εργάζονται με αμίαντο σε μια δουλειά όπως η ναυπηγική βιομηχανία, η εξόρυξη αμιάντου, η μόνωση ή η επισκευή φρένων αυτοκινήτων και οι οποίοι καπνίζουν, έχουν υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα (NSCLC). Η χρήση προστατευτικού αναπνευστικού εξοπλισμού μειώνει αυτόν τον κίνδυνο.

Ραδόνιο.

Πρόκειται για ένα αόρατο άοσμο αέριο που φυσικά απελευθερώνεται από κάποια εδάφη και πετρώματα. Η έκθεση στο ραδόνιο έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του πνεύμονα.

Άλλες ουσίες.

Άλλες ουσίες όπως τα αέρια ή οι χημικές ουσίες στο χώρο εργασίας ή στο περιβάλλον μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός ατόμου να αναπτύξει καρκίνο του πνεύμονα. Σε ορισμένα μέρη του κόσμου, τα άτομα που εκτίθενται σε φλόγες μαγειρέματος από άνθρακα ή ξύλο ενδέχεται να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα. Επίσης, οι αναθυμιάσεις από αέριο ντίζελ ή από συγκολλητικά μέταλλα θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα. Άλλοι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα είναι η έκθεση σε ακτινοβολία, αρσενικό, νικέλιο και χρώμιο.

Κληρονομικότητα.

Μερικοί άνθρωποι έχουν γενετική προδιάθεση για καρκίνο του πνεύμονα. Άτομα με γονέα, αδελφό ή αδελφή με καρκίνο του πνεύμονα θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα.

Τα άτομα με μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα (NSCLC) μπορεί να παρουσιάσουν τα ακόλουθα συμπτώματα. Μερικές φορές τα άτομα με NSCLC δεν έχουν κανένα από αυτά τα συμπτώματα. Ή, η αιτία ενός συμπτώματος μπορεί να είναι μια διαφορετική ιατρική κατάσταση που δεν είναι καρκίνος.

Αν ανησυχείτε για οποιεσδήποτε αλλαγές βιώνετε, επικοινωνήστε με το γιατρό σας. Ο γιατρός σας θα ρωτήσει πόσο καιρό και πόσο συχνά έχετε βιώσει τα συμπτώματα, εκτός από άλλες ερωτήσεις. Αυτό βοηθά να καταλάβουμε την αιτία του προβλήματος, που ονομάζεται διάγνωση.

Για τα άτομα με NSCLC που δεν έχουν συμπτώματα, ο καρκίνος μπορεί να παρατηρηθεί σε ακτινογραφία θώρακα ή αξονική τομογραφία που εκτελείται για κάποιο άλλο λόγο, όπως ο έλεγχος για καρδιακές παθήσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι με NSCLC διαγιγνώσκονται όταν ο όγκος μεγαλώνει, καταλαμβάνει χώρο ή αρχίζει να προκαλεί προβλήματα σε μέρη του σώματος κοντά στους πνεύμονες. Ένας όγκος του πνεύμονα μπορεί επίσης να προκαλέσει την συσσώρευση υγρού στον πνεύμονα ή στον χώρο γύρω από τον πνεύμονα (πλευριτικό υγρό) ή να ωθήσει τον αέρα από τους πνεύμονες και να προκαλέσει την κατάρρευση του πνεύμονα.

Το μη μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα (NSCLC) μπορεί να εξαπλωθεί οπουδήποτε στο σώμα μέσω μιας διαδικασίας που ονομάζεται μετάσταση. Συχνά εξαπλώνεται στους λεμφαδένες, σε άλλα μέρη των πνευμόνων, των οστών, του εγκεφάλου, του ήπατος και των δομών κοντά στα νεφρά που ονομάζονται επινεφρίδια.

Οι μεταστάσεις από NSCLC μπορεί να προκαλέσουν:

Περισσότερες δυσκολίες στην αναπνοή

Πόνο των οστών

Κοιλιακό ή οσφυϊκό πόνο

Πονοκέφαλο

Αδυναμία

Επιληπτικές κρίσεις

Σπάνια, ένας όγκος του πνεύμονα μπορεί να απελευθερώσει ορμόνες που προκαλούν προβλήματα όπως χαμηλά επίπεδα νατρίου στο αίμα ή υψηλά επίπεδα ασβεστίου στο αίμα.

Τα συμπτώματα όπως κόπωση, αίσθημα αδιαθεσίας ή απώλεια της όρεξης δεν προκαλούνται απαραίτητα από μεταστάσεις. Ο καρκίνος οπουδήποτε στο σώμα μπορεί να προκαλέσει την αδιαθεσία ενός ατόμου. Η απώλεια της όρεξης μπορεί να προκαλέσει απώλεια βάρους και απώλεια μυικής μάζας. Η κόπωση και η αδυναμία μπορούν να επιδεινώσουν περαιτέρω την ικανότητα του ατόμου να αναπνέει. Η απώλεια μυικής μάζας συμβάλλει επίσης στην αδυναμία και την απώλεια της κινητικότητας.

Για τους περισσότερους τύπους καρκίνου, η βιοψία είναι ο μόνος σίγουρος τρόπος για τον γιατρό να γνωρίζει αν μια περιοχή του σώματος έχει καρκίνο. Σε μια βιοψία, ο ιατρός παίρνει ένα μικρό δείγμα ιστού για ιστολογική εξέταση σε ένα παθολογοανατομικό εργαστήριο.

Αυτή η λίστα περιγράφει επιλογές διάγνωσης αυτού του τύπου καρκίνου. Δεν χρησιμοποιούνται όλες οι δοκιμές που αναφέρονται παρακάτω για κάθε άτομο. Ο γιατρός σας θα εξετάσει τους παρακάτω παράγοντες κατά την επιλογή ενός διαγνωστικού τεστ:

Ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τη διεξαγωγή εργαστηριακών εξετάσεων σε ένα δείγμα όγκου για τον εντοπισμό συγκεκριμένων γονιδίων, πρωτεϊνών και άλλων παραγόντων μοναδικών για τον όγκο.

Υπάρχουν αρκετά γονίδια που μπορούν να αλλάξουν (να εμφανίζουν μεταλλάξεις), γεγονός που μπορεί να βοηθήσει τον καρκίνο να αναπτυχθεί και να εξαπλωθεί. Αυτές οι μεταλλάξεις γονιδίων βρίσκονται στον όγκο και όχι σε υγιή κύτταρα του σώματος. Αυτό σημαίνει ότι δεν κληρονομούνται ή μεταφέρονται στα παιδιά σας (σωματικές μεταλλάξεις).

Οι μεταλλάξεις που είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στην ανάπτυξη του καρκίνου του πνεύμονα συμβαίνουν συχνά σε 1 ή περισσότερα γονίδια, συμπεριλαμβανομένων των EGFR, ALK, KRAS, BRAF, HER2, ROS1, RET, MET και TRK. Η μοριακή εξέταση του όγκου για ορισμένα από αυτά τα γονίδια είναι πλέον κοινή για το προχωρημένο στάδιο του NSCLC. Η εξέταση για αυτά τα γονίδια μπορεί επίσης να γίνει και για τα προηγούμενα στάδια της νόσου.

Τα αποτελέσματα αυτών των μοριακών εξετάσεων μπορούν να βοηθήσουν τον γιατρό σας (Ογκολόγος) να προσδιορίσει εάν οι επιλογές θεραπείας σας περιλαμβάνουν έναν τύπο θεραπείας που ονομάζεται στοχευμένη θεραπεία, η οποία μπορεί να στοχεύσει συγκεκριμένες μεταλλάξεις. Οι μεταλλάξεις για τις οποίες υπάρχουν στοχευμένες θεραπείες είναι πολύ πιο πιθανό να εμφανιστούν σε ασθενείς με καρκίνο του NSCLC τύπου αδενοκαρκινώματος και σε ασθενείς που δεν καπνίζουν ποτέ.

Εάν έχετε προχωρημένο στάδιο NSCLC, ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει τη δοκιμασία PD-L1. Το PD-L1 βρίσκεται στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων και σε ορισμένα από τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού. Αυτή η πρωτεΐνη εμποδίζει τα ανοσιακά κύτταρα του οργανισμού να καταστρέψουν τον καρκίνο. Εάν γνωρίζουμε ότι ο όγκος εκφράζει τον δείκτη PD-L1 και σε ποιο ποσοστό, αυτό βοηθά τον γιατρό σας να αποφασίσει εάν οι επιλογές θεραπείας σας περιλαμβάνουν συγκεκριμένους τύπους ανοσοθεραπείας. Αυτοί οι τύποι ανοσοθεραπείας επιτρέπουν στο ανοσοποιητικό σύστημα να στοχεύσει τον καρκίνο.