Τα χολαγγειοκαρκινώματα (CCA) είναι χολικοί επιθηλιακοί όγκοι που αφορούν το
ενδοηπατικό, περιηπατικό και περιφερικά μέρη του χολικού (χοληφόρου) δέντρου. Ο καθένας ανατομικός υποτύπος έχει ξεχωριστή επιδημιολογία, μοριακά χαρακτηριστικά, πρόγνωση και στρατηγική για την κλινική διαχείριση.

Rizvi S, et al. Nat Rev Clin Oncol. 2018;15:95–111.

Το 70% των ασθενών με χολαγγειοκαρκίνωμα διαγιγνώσκεται με προχωρημένη νόσο, η οποία θέτει σε κίνδυνο τις θεραπευτικές επιλογές και οδηγεί
σε κακή πρόγνωση.
Η πολυεπιστημονική προσέγγιση (ογκολογικό συμβούλιο) επιτρέπει μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση της βιολογίας των ασθενειών και των επιλογών συνεργασίας για τους ασθενείς με χολαγγειοκαρκίνωμα.
Το υλικό της βιοψίας πρέπει να χρησιμοποιείται για το προγραμματισμένο μοριακό προφίλ καθώς και για τις διαγνωστικές ανάγκες.
Το 50% των ασθενών με χολαγγειοκαρκίνωμα έχουν τουλάχιστον μία πιθανώς δραστική γονιδιωματική μετάλλαξη, υποστηρίζοντας το σκεπτικό για τον προσδιορισμό του μοριακού προφίλ του όγκο κατά τη διάγνωση.

1. Bañales JM, et al. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2016;13:261–80;
2. Bañales JM, et al. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2020;17:557–88;
3. Patel T. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2011;8:189–200;
4. Cree IA, et al. J Clin Pathol. 2014;67:923–31;
5. Lowery MA, et al. Clin Cancer Res. 2018;24:4154–61.

Σε ένα 50% περίπου των ασθενών με ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα ανευρίσκονται γονιδιωματικές μεταλλαγές (μεταλλάξεις ή αναδιατάξεις) με πιθανές θεραπευτικές επιπτώσεις, επιτρέποντας μια πιο εξατομικευμένη εικόνα της βιολογίας της νόσου κάθε ασθενούς.

Δύο από τις πιο κοινές γονιδιωματικές μεταλλαγές που σχετίζονται με το iCCA περιλαμβάνουν μεταλλάξεις της ισοκιτρικής αφυδρογονάσης (IDH) και
συντήξεις στον ινοβλαστικό υποδοχέα ανάπτυξης 2 (FGFR2).

Οι γονιδιωματικές μεταλλαγές του FGFR αποτελούν ογκογόνους παράγοντες που οδηγούν σε καρκίνο, όπως το ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα (iCCA), το ουροθηλιακό καρκίνωμα, μυελοειδή/λεμφοειδή νεοπλάσματα και άλλες κακοήθειες.

Έχουν παρατηρηθεί γενετικές αλλαγές σε όλους τους υποτύπους του FGFR (FGFR1, FGFR2, FGFR3 και FGFR4).
Οι αλλαγές περιλαμβάνουν σημειακές μεταλλάξεις, γονιδιακή ενίσχυση και χρωμοσωμικές αναδιατάξεις που μπορεί να οδηγήσουν σε πρωτεΐνες σύντηξης, συμπεριλαμβανομένων των συντήξεων FGFR2.
Οι συντήξεις FGFR2 έχουν ως αποτέλεσμα την -ανεξάρτητη από τον συνδέτη- ενεργοποίηση των διαδικασιών, οδηγώντας σε ογκογένεση.

1. Lowery MA, et al. Clin Cancer Res. 2018;24:4154–61. 2. Ross JS, et al. Oncologist. 2014;19:235–42. 3. Farshidfar F, et al. Cell Rep. 2017:18:2780–94. 4. Graham RP, et al. Hum Pathol. 2014;45:1630–8. 5. Jain A, et al. JCO Precis Oncol. 2018;2:1–12. 6. Churi CR, et al. PLoS ONE. 2014;9:e115383. 7. Babina IS, Turner NC. Nat Rev Cancer. 2017;17:318–32. 8. Moeini A, et al. Clin Cancer Res. 2015;22:291–300. 9. Touat M, et al. Clin Cancer Res. 2015;21:2684–94. 10. Rizvi S, et al. J Gastrointest Oncol. 2016;7:789–96. 11. Mondesir J, et al. J Blood Med. 2016;7:171–80. 12. Valle JW, et al. Cancer Discov. 2017;7:943–62. 13. Pellino A, et al. Transl Gastroenterol Hepatol. 2018;3:40. 14. Momoi H, et al. J Hepatol. 2001;35:235–44. 15. Winkelmann R, et al. Int J Mol Sci. 2018;19:1421. 16. Solomon JP, et al. Mod Pathol. 2020;33:38–46. 17. Kheder ES, et al. Clin Cancer Res. 2018;24:5807–14. 18. Rizvi S, et al. Semin Liver Dis. 2014;34:456–64. 19. Pandith AA, et al. Urol Oncol. 2013;31:398–406. 20. Gallo LH, et al. Cytokine Growth Factor Rev. 2015;26:425–49. 21. Shibata T, et al. Cancer Sci. 2018;109:1282–91.

Η εισαγωγή τεχνολογιών αλληλούχισης νέας γενιάς (Next Generation Sequencing) άνοιξε νέους ορίζοντες για την καλύτερη κατανόηση του μοριακού προφίλ του χολαγγειοκαρκινώματος και για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση πιθανών νέων θεραπειών προσαρμοσμένων στα μοριακά χαρακτηριστικά του καρκίνου των ασθενών.

Η υψηλή συχνότητα ανεύρεσης πιθανώς στοχεύσιμων γονιδιωματικών μεταλλαγών στο ενδοηπατικό χολαγγειοκαρκίνωμα (iCCA) υποστηρίζει έντονα την ανάγκη για την διενέργεια μοριακών εξετάσεων.

Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Ιατρικής Ογκολογίας (ESMO) συνιστά τη χρήση πολυγονιδιακού NGS πάνελ, για τον εντοπισμό γονιδιωματικών μεταλλαγών επιπέδου Ι (μεταλλάξεις IDH1, συντήξεις FGFR2, συντήξεις NTRK και MSI-H) σε χολαγγειοκαρκίνωμα προχωρημένου σταδίου.

Η τεχνική NGS δίνει την ευκαιρία, σε μια νόσο πλούσια σε μοριακούς στόχους, όπως το iCCA, να αναλυθεί ένα δείγμα ιστού για πολλαπλές αλλοιώσεις ταυτόχρονα. Επομένως, αν και το μέγεθος του δείγματος για το NGS είναι αρχικά μεγαλύτερο και ο χρόνος αναμονής μπορεί να είναι μεγαλύτερος, η NGS τεχνική μπορεί να αποκλείσει την ανάγκη για περαιτέρω βιοψίες για σκοπούς μοριακής εξέτασης.

1. Simile MM, et al. Medicina (Kaunas). 2019;55:42. 2. Lowery MA, et al. Clin Cancer Res. 2018;24:4154–61. 3. Dudley JC, et al. J Mol Diagn. 2016;18:124–30. 4. Hu L, et al. Biomark Res. 2014;2:3. 5. Cree IA, et al. J Clin Pathol. 2014;67:923–31. 6. Damodaran S, et al. Am Soc Clin Oncol Educ Book. 2015;e175–e182. 7. Su D, et al. J Exp Clin Cancer Res. 2017;36:121. 8. Mosele F, et al. Ann Oncol. 2020;31:1491–505. 9. Jain A, et al. JCO Precis Oncol. 2018;2:1–12. 10. Silverman IM, et al. Cancer Discov. 2021;11:326–39. 11. Barr FG. Expert Rev Mol Diagn. 2016;16:921–3.

Η επιλογή της μεθόδου λήψης βιοψίας πρέπει να λαμβάνει υπόψη την ανάγκη για τον προσδιορισμό του μοριακού προφίλ καθώς και τις διαγνωστικές ανάγκες.
Σε σύγκριση με τον ιστό που απαιτείται για ιστολογική διάγνωση, μπορεί να απαιτείται επιπλέον ιστός για να ικανοποιήσει τις αναδυόμενες ανάγκες προσδιορισμού του μοριακού προφίλ στο iCCA.

Αν και πιο επεμβατική από την αναρρόφηση με λεπτή βελόνα (FNB), η βιοψία διά βελόνας (core needle biopsy) παρέχει σημαντικές ιστοπαθολογικές λεπτομέρειες σχετικά με τον όγκο και συνήθως αποδίδει αρκετό ιστό για να επιτραπεί η διενέργεια ολοκληρωμένου μοριακού προφίλ.